Próchnica zębów

Każdy człowiek z pewnością choć raz miał styczność z próchnicą – to popularna choroba zębów, która występuje od zarania dziejów i którą można spotkać w każdym kraju. Jest to choroba społeczna o charakterze zakaźnym, która ma związek z oddziaływaniem na zęby bakterii, co prowadzi do demineralizacji szkliwa oraz uszkodzenia tkanek zęba. Skutkiem działania próchnicy może być nawet konieczność uśmiercenia zęba lub jego wyrwania – dlatego nie należy jej bagatelizować. Próchnica wydaje się tak powszechnym zjawiskiem, że wielu osobom zdaje się, iż nie dowiemy się na jej temat już niczego nowego – jest jednak inaczej! Próchnica posiada wiele tajemnic, które warto poznać, by lepiej z nią walczyć!

Jak i dlaczego tworzy się próchnica?

Zmiękczenie szkliwa przez kwasy i toksyny, które są skutkiem działania bakterii, otwiera drogę do uszkadzania już samych tkanek zęba. Najpierw zębiny, a następnie miazgi. Na zęby oddziałuje przede wszystkim płytka nazębna, która tworzy się na nich w trakcie codziennego życia – jedzenia, picia – i która powinna być usuwana w trakcie czyszczenia zębów, jednak niektórzy tego nie robią, albo też robią niedokładnie. Próchnica jest jednak również skutkiem predyspozycji genetycznych, czy też niewłaściwego odżywiania. Jest wielkim problemem przede wszystkim w krajach rozwiniętych, gdzie spożywa się dużo cukru – brak mycia zębów po każdym posiłku prowadzi do trzymania w nich długi czas węglowodanów, które negatywnie wpływają na zęby.

Gdzie tworzy się próchnica?

Próchnica tworzy się zarówno w zębach mlecznych, jak i w zębach stałych – co więcej, mleczaki mogą zarażać wychodzące zęby stałe, dlatego nie należy bagatelizować próchnicy u dzieci. W zębach mlecznych pojawia się ona zresztą o wiele szybciej – podobnie jak w pierwszych zębach stałych, w których jeszcze nie zakończył się proces mineralizacji. Próchnica u dzieci może występować w wersji tak zwanej wczesnej, jak również pod postacią tak zwanej próchnicy okrężnej. U dorosłych ubytki posiadają raczej wersję suchą, przewlekłą, która może atakować jeden ząb, albo kilka jednocześnie. Dolegliwość zwykle dotyczy rowków i zagłębień na powierzchniach żujących zębów trzonowych, powierzchniach przydziąsłowych wszystkich zębów oraz na powierzchniach stycznych zębów trzonowych i przedtrzonowych. Im starszy jest człowiek, tym większe ryzyko wystąpienia u niego próchnicy korzenia.

Jak zapobiegać i leczyć próchnicę?

Zapobieganie próchnicy polega przede wszystkim na odpowiedniej higienie jamy ustnej – czego należy uczyć od najmłodszych lat. Prawda jest taka, że kobieta już na etapie ciąży może zadbać o zdrowie rozwijających się zębów swojego przyszłego dziecka – dlatego tak istotna jest jej właściwa dieta. Higiena jamy ustnej powinna polegać zaś na myciu zębów co najmniej 2 razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku. Szczoteczki należy wymieniać co 3-4 miesiące, a same zęby szczotkować około 2-3 minuty. Warto również zakupić specjalne szczoteczki elektryczne, które nie tylko czyszczą zęby, ale wykonują też masaż dziąseł. Liczy się także stosowanie odpowiednich past do zębów i dokładne czyszczenie okolic między zębami. Do tego celu służyć mogą nici, szczoteczki międzyzębowe czy wykałaczki. Osoby mające większą tendencję do tworzenia się próchnicy między zębami mogą uwzględnić w swojej codziennej higienie nici dentystyczne nasączone np. chlorheksydyną. Przykładowo nić Feelo Perio Chlorhexidine bardzo dokładnie czyści przestrzenie między zębami, a dzięki temu że chlorhesydyna wykazuje wydłużony czas działania zęby są znacznie lepiej chronione przed rozwojem bakterii próchnicotwórczych. Jeśli zaś chodzi o metody walki z próchnicą, kiedy już się ona pojawi, najczęściej stosuje się plombowanie, albo też remineralizację.