Co to jest RDA? Jak wybrać odpowiednią pastę do zębów?

Czy zastanawiałeś się, dlaczego niektóre pasty do zębów nie radzą sobie z usuwaniem uporczywych przebarwień lub dlaczego niektóre z nich po dłuższym stosowaniu powodują nadwrażliwość zębów? Odpowiedź może kryć się pod pojęciem RDA. Czym jest RDA pasty do zębów oraz jak ten wskaźnik wpływa na skuteczność mycia zębów i kondycję szkliwa? Wyjaśniamy! 

Spis treści

• Co to jest RDA?
• Jakie RDA powinna mieć pasta do zębów?
• Czy im wyższy współczynnik ścieralności RDA posiada pasta, tym efektywniej czyści zęby?
• Czy pasta o niskiej ścieralności może nie doczyścić zębów?
• Pasty wybielające o niskiej ścieralności – czy są skuteczne?
• Którą pastę do zębów wybrać: o niskim, średnim czy wysokim RDA?
• Jak sprawdzić RDA pasty?
• Nadmierne ścieranie szkliwa – co jeszcze go powoduje?
• Co dodatkowo warto wziąć pod uwagę wybierając pastę do zębów?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Na początek przyjrzyjmy się funkcji substancji ściernych. Tego rodzaju substancje pełnią ważną rolę w mechanicznym usuwaniu płytki bakteryjnej oraz powierzchniowych przebarwień z zębów. Wśród najpopularniejszych możemy wymienić: węglan wapnia (INCI: Calcium Carbonate), uwodnioną krzemionkę (INCI: Hydrated Silica), tlenek krzemu (INCI: Silica) czy wodorotlenek wapnia (INCI: Calcium Hydroxide). Ilość, kształt oraz wielkość drobinek ściernych wpływa na wartość współczynnika ścieralności RDA pasty do zębów. 

Okazuje się, że niekoniecznie. W codziennej higienie jamy ustnej, której głównym celem jest usunięcie miękkiej płytki nazębnej, najlepiej sprawdzą się pasty o niskiej i średniej ścieralności, których wartość RDA mieści się w przedziale do 70 lub do 100. Pasty mocno abrazyjne, których RDA przekracza wartość 100, przy dłuższym stosowaniu mogą negatywnie wpływać na kondycję szkliwa i zębiny. Co mogą powodować? Odsłonięcie szyjek zębowych, nadwrażliwość zębów oraz powstawanie mikrorysek, które osłabiają strukturę zębów i jednocześnie zwiększają tendencję szkliwa do ponownego odkładania się osadu i kamienia nazębnego. Oznacza to, że pasty o wysokiej ścieralności choć szybko usuwają osad i przebarwienia, to jednocześnie zwiększają ich ponowne odkładanie na zębach. Czy to oznacza, że tego rodzaju past nie powinniśmy wcale używać? W przypadku uporczywych przebarwień, tego rodzaju pasty dobrze sprawdzą się do okresowego stosowania. Warto jednak pamiętać, aby stosować je kilka razy w tygodniu, na zmianę z pastami o uzupełniającym działaniu, na przykład z pastami remineralizującymi. 

Każda pasta do zębów, także ta o bardzo niskiej ścieralności, w połączeniu z odpowiednią techniką szczotkowania i dobrej jakości szczoteczką pozwoli nam dokładnie wyczyścić zęby. Gdy jednak mamy trudność z opanowaniem poprawnej techniki szczotkowania i w efekcie uczucie niedomytych zębów, wtedy lepszym wyborem będzie pasta o nieco większej ścieralności.

Pasty wybielające o niższej ścieralności mogą być równie skuteczne w usuwaniu przebarwień, co pasty o wyższej ścieralności. Dlaczego? W składzie tych past często znajdziemy enzymy (bromelina, papaina, oksydaza glukozowa), które mogą częściowo przejąć funkcję ścierną. Dzięki temu pasty wybielające mogą mieć niższą wartość RDA, zachowując jednocześnie swoją skuteczność w usuwaniu osadów. Bromelina czy papaina to enzymy proteolityczne, które mają zdolność do rozbijania łańcuchów białkowych substancji, które tworzą na powierzchni szkliwa przebarwienia. Co istotne, ich sposób działania jest delikatny dla szkliwa zębów. Pasty wybielające o niskiej ścieralności mogą zawierać również nadtlenek karbamidu w odpowiednio niskim stężeniu, który w kontakcie ze śliną i wodą przekształca się w nadtlenek wodoru, odpowiedzialny za utlenianie barwników i wybielanie zębów. Przykładem tego rodzaju pasty jest Yotuel All in One o RDA=35. Innym przykładem są pasty Curaprox Be You z oksydazą glukozową o RDA około 50 oraz pasta Vitis Whitening, która choć nie zawiera składników enzymatycznych, cechuje się też niskim indeksem RDA=48. W jej składzie znajdziemy delikatne substancje ścierne jak perlit, które łagodnie polerują i wygładzają szkliwo zębów, nie uszkadzając go. Dzięki zawartości hydroksyapatytu pasta dodatkowo wzmacnia i odbudowuje szkliwo zębów. Sprawdź też ➤ Ranking wybielających past do zębów

Poniżej znajdziecie kilka wskazówek, które pomogą Wam dopasować rodzaj pasty do potrzeb jamy ustnej.

Pasty do zębów o niskiej ścieralności (RDA <70) dla kogo?

• polecane do codziennego użytku dla każdego,
• polecane przy nadwrażliwości zębów, która objawia się zwiększoną wrażliwością na zimne lub gorące pokarmy,
• przy odsłoniętych szyjkach zębowych,
• przy problemach z dziąsłami,
• polecane do używania wraz ze szczoteczkami sonicznymi. Z tego wpisu dowiesz się ➤ Jak wybrać pastę do szczoteczki sonicznej?

Pasty do zębów o średniej ścieralności (RDA 70-100) dla kogo?

• dla osób, które chcą utrzymać naturalny, jasny kolor zębów,
• pasty o średnim RDA znakomicie radzą sobie z usuwaniem przebarwień, które w ciągu dnia osadziły się na zębach,
• dobrze sprawdzą się u osób, które obserwują u siebie nadmierne tworzenie się płytki nazębnej,
• to dobry wybór, jeśli czujemy, że pasty o bardzo niskiej ścieralności nie doczyszczają zębów.

Pasty do zębów o wysokiej ścieralności (RDA >100) dla kogo?

• polecane do okresowego stosowania dla osób palących lub osób, które rzuciły palenie i pragną usunąć przebarwienia powstałe od tytoniu,
• nie należy ich stosować codziennie, najlepiej używać je na zmianę z pastami lub preparatami remineralizującymi,
• nie są wskazane dla osób z nadwrażliwością zębów i przy problemach z dziąsłami.

W Polsce producenci past do zębów nie mają obowiązku umieszczania na opakowaniu informacji o RDA. Tylko niektórzy z nich podają takie dane. Warto tu wymienić takie marki jak: Biała Perła, ApaCare, WOOM, SEYSSO, Yotuel czy Opalescence. Poniżej przedstawiamy po kilka przykładów past do zębów o różnej wartości RDA, które możesz znaleźć w naszym sklepie.

Pasty o niskim RDA

• Biała Perła Biel i Odbudowa: RDA 12
• WOOM Sensitive: RDA 25
• Vitis Whitening: RDA 48
• SEYSSO Remineralizacja i Odbudowa: RDA 57

Pasty o średnim RDA 

• Megasonex: RDA 70
• KIN Whitening pasta wybielająca: RDA 87
• Opalescence Whitening: RDA 90

Pasty o wysokim RDA

• Biała Perła dla palaczy: RDA 139
• ApaCare pasta polerująca: RDA 189

Nie tylko mocno ścierne pasty do zębów mogą negatywnie wpływać na stan szkliwa zębów, ale również inne czynniki. Niepoprawna technika mycia zębów, używanie twardej szczoteczki i zbyt mocne dociskanie jej do zębów, również sprzyjają nadmiernemu ścieraniu szkliwa. Do innych przyczyn osłabienia kondycji szkliwa zaliczamy wady zgryzu, braki w uzębieniu czy ➤ bruksizm, czyli nieświadome i mocne zaciskanie szczęki połączone ze zgrzytaniem zębami. Nie bez znaczenia jest również nasza dieta. Spożywanie dużej ilości słodyczy, słodkich napojów gazowanych także osłabia strukturę zębów. Zobacz też ➤ Jak myć zęby poprawnie i jakich błędów unikać? oraz ➤ Jak wzmocnić zęby?

Głównym zadaniem pasty do zębów jest usuwanie płytki bakteryjnej i osadów. Wskaźnik ścieralności RDA to jeden z kilku czynników, który warto wziąć pod uwagę przy wyborze pasty, szczególnie jeśli zależy nam na ochronie szkliwa zębów. Ważną funkcją pasty do zębów jest również ochrona przeciwpróchnicza oraz działanie wzmacniające. Dlatego dobrze, aby pasta, której używamy zawierała związki aktywne o działaniu przeciwpróchniczym i/lub remineralizującym. Zaliczamy do nich między innymi: fluor, hydroksyapatyt, glicerofosforan wapnia, ksylitol czy CPC (chlorek cetylopirydyniowy). Co jeszcze jest istotne przy wyborze pasty do zębów? Przede wszystkim nasze aktualne potrzeby. Jeśli zmagamy się z nadwrażliwością zębów, szukajmy pasty o niskiej ścieralności, która w swoim składzie zawiera składniki remineralizujące oraz łagodzące objawy nadwrażliwości, takie jak azotan lub chlorek potasu. Przy problemach z dziąsłami dobrze sprawdzą się z kolei pasty ograniczające powstawanie płytki nazębnej (np. z chlorheksydyną, CPC), które dodatkowo zawierają związki łagodzące stany zapalne jak alantoina, bisabolol czy sok z aloesu.